Oorzaken van een bijholteontsteking

Er zijn meerdere oorzaken voor een bijholteontsteking, maar in de basis starten ze allemaal met hetzelfde probleem: de neusslijmvliezen zijn geïrriteerd, zwellen op en maken overmatig slijm. Dit slijm wordt ook wel “snot” genoemd. De bijholtes vullen zich met slijm en het afvoergangetje van de bijholtes richting de neus raakt verstopt. Hoe voller ze worden, en hoe smaller de opening van het afvoergangetje naar de neus wordt, hoe moeilijker het slijm weg kan uit de bijholtes. Hierdoor ontstaat een verhoogde druk op de afvoergangetjes en dit veroorzaakt de pijn in je gezicht.

Lees hier meer over de klachten bij een bijholteontsteking >>

Je kunt een bijholteontsteking krijgen door:

• Een verkoudheidsvirus: In de meeste gevallen is een verkoudheidsvirus de oorzaak van een bijholteontsteking. Door het overschot aan snot en slijm raken de bijholtes en de doorgangen verstopt en kunnen dan gaan ontsteken.
• Een allergie: Een allergie zorgt voor langdurig ontstoken neusslijmvlies en slijmproductie. Ook dit kan leiden tot een verstopping van de bijholtes.
• Een bacteriële infectie: Ook een bacterie kan zorgen voor ontstoken bijholtes, maar dit doet zich slechts voor tijdens of na 0,5-2% van de virusinfecties.
• Een schimmel: In zeldzame gevallen kan een schimmel een rol spelen.

Je hebt een groter risico op bijholteontsteking bij:

• Een verminderde weerstand: Door een verminderde afweer van het slijmvlies van de neus en/of bijholtes door bijvoorbeeld roken en luchtvervuiling, loop je een groter risico op een bijholteontsteking. Gezond eten, genoeg rusten en minimaal 1,5-2 liter water per dag drinken helpt om je weerstand te verbeteren. Sommige mensen hebben een verminderde weerstand als gevolg van ziekte of medicijngebruik. Ook dan heb je een hoger risico op infecties, waaronder bijholteontsteking.
• Een afwijkende lichaamsbouw: Als je een (aangeboren) neusafwijking hebt, is de doorgang van de neus soms smaller dan normaal. Dit kan tot meer risico leiden op verstopping en daardoor ontsteking van de bijholtes.
• Werken met kinderen of als je veel met kinderen in aanraking komt: Kinderen zijn vaak verkouden, zo kom je veel met virussen in aanraking.

We spreken van een chronische bijholteontsteking als de klachten langer dan twaalf weken aanhouden. Er kan ook sprake zijn van een of meerdere terugkerende bijholteontsteking met herhaalde klachtenperiodes, waardoor je meerdere bijholteontstekingen per jaar hebt. Langdurige of terugkerende klachten kunnen ontstaan als er bijvoorbeeld anatomische problemen zijn met de neus, waardoor de afvoer van de holtes niet goed verloopt. Of bij een langdurig verminderde weerstand, door ziekte of medicijngebruik. Lees hier alles over de verschillende vormen van bijholteontsteking >>

De klachten van een bijholteontsteking gaan in principe vanzelf over. Een behandeling is over het algemeen niet noodzakelijk, maar kan wel verlichting geven. Gewoonlijk nemen de klachten na enkele dagen tot een week spontaan af en verdwijnt eventuele koorts na vijf dagen. Twee derde van de volwassen met een bijholteontsteking heeft veertien dagen na het spreekuurbezoek (vrijwel) geen klachten meer en na drie weken is 90% klachtenvrij.

Tips voor verlichting van je klachten:

• Luchtvochtigheid: Zorg ervoor dat de luchtvochtigheid in je woning tussen de 40 en 60% is.
• De neus spoelen: Spoel de neus met een fysiologische zoutoplossing.
• Stomen: Via de neus vochtige waterdamp (max 60 C) inademen.
• Neusspray: Gebruik een (natuurlijke) neusspray met zoutoplossing. Of, bij hardnekkige klachten, maximaal 7 dagen xylometazoline neusspray of een neusspray voor bijholteontsteking.

Deze handelingen zorgen ervoor dat het slijm vloeibaarder wordt en doordoor gemakkelijker afgevoerd wordt zodat de druk op de afvoergangetjes naar de holtes, en daar ook de pijn, afneemt. Eventuele pijn kun je verlichten met een pijnstiller (paracetamol).

Meer informatie over wat je kunt doen bij een bijholteontsteking >> 

Of je een bijholteontsteking echt kunt voorkomen, is moeilijk te zeggen. Je kunt wel proberen om het risico zoveel mogelijk te beperken.

• Voorzorgsmaatregelen treffen: Wanneer je de eerste verkoudheidssymptomen ervaart, kun je het beste de luchtvochtigheid tussen 40-60% instellen. Gelijk starten met neusspray, spoelen met een neusdouche of het stomen boven een kom warm water om de slijmvliezen tot rust te laten komen en erger te voorkomen.
• Stop met (mee)roken: Roken zorgt ervoor dat de neusslijmvliezen ernstig geïrriteerd kunnen raken. Probeer ook meerook situaties te voorkomen. Misschien rook je niet, maar de rook van anderen kunnen de neusslijmvliezen ook irriteren.
• Luchtkwaliteit goed houden: Ventileer je woon- en werkomgeving voortdurend. Gebruik zo nodig een luchtbevochtiger of een luchtfilter om de luchtvochtigheid op peil te houden en de lucht schoon.
• Weerstand op peil houden: Met een goede weerstand kan je lichaam zich beter verweren tegen virussen en bacteriën.