Heb ik een bijholteontsteking?

De oorzaak van een bijholteontsteking is meestal een virus of een allergie. Soms speelt een bacterie een rol, als na een virusinfectie een bacterie de kans krijgt om óók een infectie te veroorzaken. Dit noemen we dan een secundaire bacteriële infectie. De neusslijmvliezen zijn geïrriteerd en produceren meer en dikker snot. Doordat de slijmvliezen opzwellen, raken de afvoergangetjes van de bijholtes richting de neus soms verstopt. De bijholtes lopen hierdoor vol met slijm (snot) en dit kan niet meer goed worden afgevoerd via de te nauwe afvoergangen. De slijmvliezen in deze holtes raken daardoor meer en meer ontstoken, met verhoogde slijmproductie als gevolg. Hierdoor wordt de druk op de afvoergangetjes verder opgebouwd. Dat doet pijn. De pijn wordt dus niet door de virale of bacteriële infectie zelf veroorzaakt.

Vaak zijn de eerste symptomen verkoudheidsklachten, die zich uitbreiden met een aantal extra verschijnselen. Een bijholteontsteking herken je bijvoorbeeld aan:

• Overmatig veel snot en slijm uit je neus: Het snot heeft vaak een gele of groene kleur, soms met wat spoortjes van bloed.
• Druk in het gezicht: Door de opgebouwde druk in de holtes krijg je pijn. Als je je hoofd naar voren buigt, wordt het erger. Ook kun je pijn krijgen aan je bovenkaak – soms lijkt dat op kiespijn – of pijn in je voorhoofd.
• Duizeligheid en een vermoeid gevoel: Doordat je minder goed kunt ademen kun je je duizelig en vermoeid voelen.
• Minder ruiken: Door de verstopte neus kan je reukvermogen tijdelijk verminderd zijn.
• Koorts: Een bijholteontsteking kan ervoor zorgen dat je lichaamstemperatuur boven de 38 °C komt.

Soms is het lastig om een bijholteontsteking, verkoudheid of allergie van elkaar te onderscheiden, omdat de symptomen overlappen. Dit zijn enkele verschillen:

• Bijholteontsteking: Langdurige verstopte neus, pijn of druk rond de ogen en wangen, pijn bij het bukken en dik, geel of groen slijm.
• Verkoudheid: Verstopte neus, niezen, keelpijn, waterige ogen, meestal kortdurend.
• Allergie: Verstopte neus, niezen, jeukende ogen en symptomen die seizoensgebonden of langdurig zijn.

Een voorhoofdsholteontsteking is een specifieke vorm van bijholteontsteking waarbij de voorhoofdsholtes ontstoken zijn. Dit geeft pijn boven de ogen en een zwaar gevoel in het voorhoofd. De algemene term bijholteontsteking kan alle bijholtes omvatten, inclusief de voorhoofdsholtes, zeefbeenholtes en kaakholtes.

Lees hier meer over de bijholteontsteking en de verschillende bijholtes in je hoofd >>

Een bijholteontsteking kan meerdere oorzaken hebben:

• Verkoudheidsvirus of griep: De slijmvliezen in de bijholtes raken ontstoken door het overschot aan slijm en snot dat niet afgevoerd kan worden.
• Tand- of kaakontsteking: Een ontsteking aan de tanden of kaak kan zich uitbreiden naar de bijholtes.
• Allergieën: De neusslijmvliezen raken geïrriteerd door stoffen van buitenaf. Bijvoorbeeld pollen, huisstofmijt of dieren.
• Neusafwijking: De stand van de neus zou kunnen bijdragen aan een bemoeilijkte afvoer slijm en snot uit de bijholtes, waardoor irritatie en infectie kan ontstaan.

Lees meer over de oorzaken van bijholteontsteking >>

Er zijn een aantal factoren die het risico op een bijholteontsteking verhogen:

• Zwemmen in vervuild water: De kans dat je bacteriële infectie oploopt, is hierdoor groter.
• Roken en meeroken: Van roken raakt het slijmvlies sneller geïrriteerd. Daardoor neemt de kans op een bijholteontsteking toe. Ook als je zelf niet rookt, maar je wel regelmatig in een ruimte bevindt waar wordt gerookt, kan dat een nadelig effect hebben op je neusslijmvliezen.
• Werken met kinderen: Kinderen dragen vaak allerlei virussen en bacteriën met zich mee en hun hygiëne is nog niet zo goed. De kans dat een virus wordt overgedragen is hierdoor groter.

Twee derde van de volwassenen heeft veertien dagen na het spreekuurbezoek (vrijwel) geen klachten meer en na drie weken is 90% klachtenvrij.

Naar de dokter gaan is dus niet direct nodig. Blijft de bijholteontsteking langer dan twee weken heftig aanwezig, kun je je huisarts raadplegen.

Een bijholteontsteking is in de meeste gevallen ongevaarlijk. Maar in zeldzame gevallen kunnen complicaties optreden en kan de ontsteking zich naar andere delen van je hoofd uitbreiden. Redenen om wel naar de dokter te gaan zijn:

• Je ziet minder goed, of dubbel.
• Je krijgt ernstig hoofdpijn.
• Pijn aan de kiezen bij het kauwen.
• Er is een zwelling op het voorhoofd ontstaan.
• Je voelt jezelf snel zieker worden.
• Je wordt suf of slaperig.
• Er is sprake van misselijkheid en overgeven.
• Pijn aan de ogen met name bij het bewegen van het oog, rode ogen of dikke oogleden.

Als je twijfelt over je gezondheid, overleg dan altijd even met je huisarts.