Hoe kan dat toch, dat jij gevoelens van stress voelt als je alleen maar denkt aan dat feestje met collega's. En dat de collega naast je er al dagen naar uitkijkt? Eén van de beste manieren om hier achter te komen is simpelweg weten welk type je bent: extravert of introvert. Dit inzicht kan heel wat stresssituaties voorkomen.
De begrippen introvert en extravert zijn in de jaren '30 ontwikkeld door psycholoog Carl Jung en zijn de kern van zijn persoonlijkheidstypologie. Vandaag de dag is deze typologie nog steeds actueel en wordt hij vaak toegepast in persoonlijkheidstesten. Grofweg kunnen we mensen indelen in twee typen.
Aan de ene kant van het spectrum hebben we de extravert. Een extravert wordt over het algemeen gezien als iemand die dol is op de bruisende gezelligheid van mensen en plekken. Sociale situaties handelt hij met gemak af. Hoe meer prikkels, hoe meer energie hij krijgt.
Aan de andere kant van het spectrum staat de introvert. Een introvert wordt meestal gezien als iemand die meer gereserveerd en voorzichtiger is in drukke, sociale situaties. Hij is bedachtzaam en sensitief. Te veel prikkels vermoeien hem.
In de Westerse samenleving is het voor extraverte mensen makkelijker om te navigeren dan voor introverte mensen. De goedgebekte, flexibele socializer past beter in de snelle samenleving dan de gevoelige en bedachtzame denker. Het hart van de extravert ligt op zijn tong. Die van de introvert in zijn hoofd. Dat is ook gelijk het grootste verschil: de krachten van de extravert zijn naar buiten gericht, meteen aanwezig. Die van de introvert spelen zich meer binnen af en komen weloverwogen naar buiten.
Het beeld dat we hierboven schetsen is gelukkig niet zo zwart-wit. Extraversie betekent niet altijd sociaal en gezellig en introversie is niet volledig het tegenovergestelde. Beide types bewegen heen en weer over het spectrum, afhankelijk van de situatie en het gezelschap waarin ze zich bevinden. Toch hebben we altijd één basispositie in dit spectrum. Welke dat voor jou is, ontdek je door antwoord te geven op de volgende vraag:
Een voorbeeld. Laten we zeggen dat je een drukke werkweek achter de rug hebt. Nu ben je twee dagen vrij! Welk lijstje met activiteiten geeft jou weer nieuwe energie?
En, heb je al een keuze kunnen maken? Wie een duidelijke voorkeur voor lijst 1 heeft, is introvert. Kies jij voor lijst 2 dan ben je extravert. Zit het er bij jou meer tussenin? Dan heb je kenmerken van beide types. De ene keer heb je zin om er op uit te gaan. De andere keer vind je het prima als er geen uitje op de planning staat.
Nu je weet hoe je de batterij weer op kunt laden, weet je ook wat je nodig hebt in periodes van stress. Dit kan helpen om de dagen beter in te delen en meer in balans te blijven. Ben je bijvoorbeeld gewend om na een drukke werkweek ook het weekend vol te plannen, maar schreeuwt jouw innerlijke behoefte om een kop thee, de bank en een goed boek? Neem dan je tijdsbesteding eens goed onder de loep.
Uit deze vier verschillen kun je in één oogopslag zien waarom sommige situaties en gebeurtenissen voor jou gevoelens van stress opleveren en voor een ander juist niet. Het geeft je een persoonlijk inzicht in waarom je reageert zoals je reageert en waarom de ander juist een tegenovergestelde reactie kan geven. En dat de ene manier niet beter is dan de andere. Het is gewoon anders. Heel verhelderend!
Grote onbekende groepen mensen in een drukke omgeving. Gezellig? Voor een introvert absoluut niet. Dit komt omdat het brein van de introvert heviger reageert op prikkels. Prikkels zuigen letterlijk de energie uit zijn lijf. Voor een extravert werkt het precies andersom: hoe meer prikkels, hoe meer energie de extravert krijgt. Op het kantoor zie je bijvoorbeeld dat de extravert graag werkt met mensen om zich heen. Om wat gedaan te krijgen, zet hiij de radio aan en heeft hij voldoende geklets tussendoor nodig. De introvert trekt zich op zo'n moment liever terug op een rustige plek, zonder 'gedoe' aan zijn hoofd.
De vraag is nog niet eens gesteld of de extravert komt al met zijn antwoord. Als hij het gevoel heeft dat hij gelijk heeft, zal hij dit ook direct duidelijk maken. Besluiten maken kan hij als de beste. Met als nadeel dat hij ook te voortvarend en ondoordacht kan zijn. De introvert doet dit juist wel, maar het kost wel tijd. Hij denkt lang na en wikt en weegt over een besluit. Hij bekijkt de situatie vanuit meerdere perspectieven en komt pas met een antwoord als hij zeker weet dat het ook hout snijdt.
Gevoelens van stress? Dan schiet ons lichaam van nature in de overlevingsmodus: we kunnen dan rennen of vluchten. Dit vertaalt zich voor de extravert in 'rengedrag'. Hij wordt fysiek onrustig en gaat alsmaar sneller en zenuwachtiger praten. De introvert bevriest. Hij klapt dicht en wil juist zo snel mogelijk vluchten van de situatie.
Als je een extravert alleen in een stille kamer zet met één taak, komen de muren op hem af. Het maakt hem onrustig en kan hem zelfs een down gevoel geven. Een introvert komt dan juist tot bloei. Maar zet je een introvert in een drukbevolkte kamer met meerdere taken, dan weet hij niet hoe gauw hij moet vluchten naar een rustige plek.
De inhoud op deze site is alleen bedoeld voor informatieve doeleinden en is geen vervanging van professioneel medisch advies, diagnose of behandeling. Raadpleeg altijd een zorgverlener bij persoonlijke medische problemen.
Laatste wijziging op deze pagina: 19-05-2020