Vragen over je oren

Het oor bestaat uit het uitwendige oor, het middenoor en het binnenoor. Hoe is het oor opgebouwd en wat is de functie van deze verschillende delen van het oor? Hier volgt een klein lesje anatomie van het oor:

Het uitwendige oor

Tot het uitwendige oor behoort de oorschelp en de gehoorgang. De oorschelp is het deel van je oor dat aan de buitenkant van je hoofd zit. Het is zo gebouwd dat het geluiden uit de omgeving opvangt en overbrengt naar de gehoorgang en het trommelvlies. De oorschelp is gemaakt van kraakbeen en huid.

Het middenoor

Vanaf het trommelvlies begint het middenoor. Achter het trommelvlies en in het middenoor bevinden zich de gehoorbeentjes: hamer, aambeeld en stijgbeugel. Deze gehoorbeentjes zijn de kleinste botjes die ons lichaam kent. Ze moeten de trilling van het trommelvlies overbrengen naar het binnenoor.

Het binnenoor

Het binnenoor is een met vloeistof gevulde ruimte. In het binnenoor onderscheiden we drie delen: het vestibulum, de half-cirkelvormige kanalen en het slakkenhuis (ook wel cochlea genoemd). In het met vocht gevulde slakkenhuis bevinden zich vele haarcellen. Deze haarcellen spelen een belangrijke rol bij het omzetten van de geluidstrillingen in een elektrisch signaal, dat doorgegeven kan worden aan de hersenen.

Je oren zijn de zintuigen waarmee je kunt horen. Maar hoe kan dat nou? Hoe kan het dat je zoveel geluiden, toonhoogtes en geluidsterktes kunt waarnemen? Hoe werken de oren?

Geluiden in je omgeving bewegen zich als trillingen door de lucht. Je gehoorschelp is zo gebouwd dat het deze geluidstrillingen goed op kan vangen. De opgevangen geluiden verplaatsen zich door de gehoorgang richting het trommelvlies en ook het trommelvlies raakt hierdoor in trilling. De trilling van het trommelvlies wordt weer doorgegeven aan het middenoor alwaar de gehoorbeentjes de trillingen versterken, om ze vervolgens weer door te geven aan het slakkenhuis.

In het slakkenhuis zitten haarcellen (geluidsreceptoren) en deze ruimte is gevuld met vocht. De beweging van de haarcellen die ontstaat, zorgt voor het vrijkomen van een stofje dat de gehoorzenuw prikkelt. De gehoorzenuw geeft als gevolg hiervan een elektrisch signaal door aan de hersenen. Het signaal komt uit in het gehoorcentrum op de cortex (de hersenschors).

Doordat je twee oren hebt, aan iedere kant van je hoofd één, ben je goed in staat om te bepalen uit welke richting een geluid komt.

Het oor is een zelfreinigend orgaan. Het zorgt dus normaal gesproken voor een goede balans tussen de aanmaak en afvoer van oorsmeer. Soms kan deze balans verstoord raken. Bij het ouder worden kan oorsmeer droger en harder worden. Ook het gebruik van gehoorapparaten of oordoppen kunnen de aanmaak en afvoer van oorsmeer verstoren. Er kan dan een zogenoemde oorsmeerprop ontstaan. De meeste mensen hebben weleens last van klachten aan de oren: Meer dan 80% van de Nederlanders heeft last van oorklachten.
Bron: onderzoek oorverzorging Metrix Lab N=1438 (2016)

Wat zijn de meest voorkomende oorklachten?

1. Oorsmeer-gerelateerde klachten. Het oor is een zelfreinigend orgaan. Het zorgt dus normaal gesproken voor een goede balans tussen de aanmaak en afvoer van oorsmeer. Soms kan deze balans verstoord raken. Bij het ouder worden kan oorsmeer droger en harder worden. Ook het gebruik van gehoorapparaten of oordoppen kunnen de aanmaak en afvoer van oorsmeer verstoren. Er kan dan een zogenoemde oorsmeerprop ontstaan. Oorsmeer-gerelateerde klachten zijn onder andere:

• Overmatig oorsmeer;
• Oorsmeerprop;
• Een verstopt gevoel in je oor.

Bijna 40% heeft wekelijks last van oorsmeer en bijna 60% van de mensen met deze oorsmeer gerelateerde klachten heeft wel eens zijn oren laten uitspuiten bij de huisarts, om oorsmeer te laten verwijderen.

2. Oorsuizen of een piep in het oor;

3. Klachten die jeuk of irritatie in de gehoorgang geven, zoals:

• Jeuk in de gehoorgang;
• Een droge huid in het oor;
• Irritatie van de gehoorgang;
• Een zwemmersoor;
• Ontsteking van de gehoorgang;
• Een pijnlijke huid.

4. Oorpijn of een oorontsteking.

Bron: onderzoek oorklachten Panelwizard, N=1438 (november 2016).

Het evenwichtsorgaan bevindt zich in de oren. In het binnenoor om precies te zijn. De drie halfcirkelvormige kanalen en de otolietorganen vormen samen het evenwichtsorgaan. De halfcirkelvormige kanalen zijn gevuld met vocht en in de kanalen bevinden zich ook haartjes. We spreken ook wel van het voorste, het achterste en het horizontale kanaal en de kanalen staan loodrecht op elkaar. De otolietorganen bevinden zich weer ín de halfcirkelvormige kanalen en dit zijn twee zakjes gevuld met vocht en bekleed met haartjes.

Het vocht in het evenwichtsorgaan beweegt als jij je hoofd beweegt. Door de beweging van het vocht verandert de stand van de haartjes. De druk op de haartjes bepaalt het signaal dat wordt doorgegeven aan de hersenen. Zo bepalen je hersenen de positie van je hoofd.

Het evenwichtsorgaan is belangrijk zodat je goed je evenwicht kunt bewaren. Hierdoor kun je rechtop blijven staan, maar ook bij beweging is het belangrijk dat het evenwichtsorgaan goed functioneert.