Waarom begint jicht vaak in de grote teen?
Bij een jichtaanval is het vaak de grote teen die ontstoken raakt. Dit komt omdat de urinezuurkristallen een hoger soortgelijk gewicht hebben dan bloed. Ze zweven net als sediment in een rivier, door de bloedbaan omlaag en komen uiteindelijk in de grote teen terecht. De urinezuurkristallen kunnen ook neerslaan in bijvoorbeeld de oorschelp. Je ziet dan kleine, witte onderhuidse bobbeltjes.
Hoe ontstaat jicht eigenlijk?
Om te weten wat je zelf aan jicht kunt doen, is het ook goed om te weten wat er eigenlijk aan de hand is bij jicht. Het begint bij urinezuur. Urinezuur is een normaal afvalproduct van de stofwisseling. Dagelijks worden er miljoenen cellen, onder andere gemaakt van eiwit, in het lichaam vervangen. Bij dit proces komt urinezuur vrij, wat de nieren afvoeren. Ook bij de afbraak van eiwitten in de voeding zoals vlees, vis en eieren komt een gedeelte urinezuur vrij. Naast de nieren kunnen ook de huid en longen een gedeelte aan zure afvalproducten afvoeren. Door een storing in de eiwitstofwisseling kan het gehalte aan urinezuur oplopen. Ook vocht afdrijvende medicijnen, een te snelle vermagering en een overmaat aan alcohol kunnen voor een hoger gehalte aan urinezuur zorgen. Bij een overmaat aan urinezuurkristallen in het bloed kan jicht ontstaan.
Jicht en voeding? 10 voedingstips die je op de been houden
Hierboven heb je kunnen lezen waardoor jicht nou eigenlijk ontstaat. Dat geeft je ook de kans om te kijken wat je aan je voeding kan doen om je lichaam een handje te helpen. Dieet houden en je voeding aanpassen kunnen je echt op de been houden!
1. Drink veel!
Voldoende drinken is de nummer 1 manier om de nieren gezond te houden. Door voldoende vocht aan te voeren, worden de hoeveelheden urinezuur in het bloed verdund en kunnen de nieren deze afvalstof beter uitscheiden. Symptomen van een vochttekort in het lichaam zijn: slechte concentratie, hoofdpijn, vermoeidheid en obstipatie of ontlasting in de vorm van keutels. Het beste is om gefilterd water of mineraal water te drinken. Zo’n anderhalve liter tot 2 liter op een dag. Verder zijn kruidentheeën en groentesappen zoals wortelsap en bietensap goede keuzes.
2. Zorg voor een goede zuur-base balans
De zuurgraad van de bindweefsels in het lichaam kan fluctueren. Als de weefsels ‘verzuurd’ zijn geeft dat pijn en stijfheid. Denk bijvoorbeeld maar aan melkzuur wat vrijkomt na het sporten. Maar ook het urinezuur bij jicht wat zich ophoopt rond de gewrichten. Met je voeding kun je de zuurbase-balans in het bindweefsel duidelijk beïnvloeden. Basenvormend voedsel zijn onder andere alle groenten en fruit en aardappelen. Als je zorgt dat je voeding zo’n 500 a 800 gram groenten en fruit bevat, dan ben je op de goede weg. Daarnaast kan je gerust wat zuurvormend voedsel eten zoals vlees, vis, eieren en granen, maar met mate. Mijn tip: zorg dus bij elke maaltijd dat je iets aan groenten of fruit eet. Het drinken van groentesappen is ook een handige manier om makkelijk veel basische mineralen binnen te krijgen.
3. Vermijd fructose en suiker
Fructose kan een duidelijke stijging in het gehalte aan urinezuur geven. Fructose zit in vruchtensappen en alle producten die suiker bevatten. Ook wordt fructose veel als ‘gezonde’ zoetstof gebruikt. Het beste is om alleen zelf geperste vruchtensappen te drinken en alle frisdranken -óók light dranken- te laten staan. Ook koekjes en snoepjes waarin suiker zit, bevatten ook een deel fructose, omdat kristalsuiker uit sacharose en fructose bestaat. Fruit kan wel gegeten worden.
4. Zet eens bromelaine en papaine op het menu
Is het je wel eens opgevallen dat als je ananas eet, dit kan branden of een tintelend gevoel geeft in je mond? Wat je voelt is het enzym bromelaine wat een beetje eiwitten van je tongcellen afbreekt. Bromelaine en papaine zijn twee enzymen die van nature in ananas en papaja voorkomen. Ze hebben twee voordelen: ze helpen bij de vertering van eiwitten uit het voedsel in de maag. Maar ruimen ook afvalstoffen van het immuunsysteem op, die vrijkomen bij een ontsteking. Juist deze afvalstoffen zorgen voor pijn en vermoeidheid. Heb je een jichtaanval grijp dan naar deze twee vruchten.
5. Waarom geen alcohol bij jicht?
Bij jicht is al jaren het advies geen alcohol te nemen. Uit recent onderzoek is wel duidelijk geworden hoe dat echt zit. Het probleem zit hem met name in bier. Bier bevat veel purines en na inname kun je zelfs binnen een paar uur een jichtaanval krijgen. Witte wijn en rode wijn zijn in mindere mate verantwoordelijk voor jicht. Het gaat ook niet om het percentage alcohol wat er in het bier, wijn of sterke drank zit; het gaat om het verzurende effect dat jicht kan veroorzaken. Drink dus niet, of met mate! En zoals eerder gezegd, drink echt heel veel water.
6. Vitamine D3
Het weldadige effect van de zon kennen we allemaal. Dat komt door het licht en de warmte, maar ook door vitamine D3 die door het zonlicht in onze huid wordt aangemaakt.
7. Brandnetelthee
Brandnetels hebben bloedzuiverende eigenschappen en helpen het lichaam via de nieren zuren af te voeren. Daarnaast bevatten ze heel veel mineralen die goed zijn voor de gewrichten, het bindweefsel, huid, haar en nagels. Drink 3 kopjes brandnetelthee per dag.
8. Natriumbicarbonaat
Natriumbicarbonaat staat de laatste tijd enorm in de belangstelling. Bij een overmaat aan urinezuur in het bloed kan het dienst doen, omdat het helpt het bloed te neutraliseren of meer ‘basisch’ te maken. Je kunt een halve theelepel nemen en dit oplossen in een glas warm water. Doe dit 1x daags.
9. Groentensappen
Groentesappen bevatten basische mineralen zoals magnesium, kalium en calcium die het ‘zuur’ in het bloed kunnen neutraliseren en de nieren ondersteunen bij het afvoeren van urinezuurkristallen. Vooral als het niet lukt om voldoende groenten en fruit te eten, zijn deze sappen een uitkomst. Pers ze zelf of koop wortel- en bietensap.
10. Spirulina/chlorella
Zeewieren zoals chlorella en spirulina bevatten net als groenten veel basische mineralen en daarbovenop een flinke hoeveelheid chlorofyl. Dit is het stofje wat bladeren, maar dus ook zeewieren hun groene kleur geeft.
Jicht dieet: vermijd purine-rijke voeding
Heeft u bij uw arts besproken een jicht dieet te volgen met purine-arme voeding, kijk dan nog eens op deze pagina over jicht-dieet...
Lees ook mijn blogs over voeding bij reuma en het jicht-dieet waarbij purine centraal staat. Ga naar de jicht-special.
