Wat is het belang van een gezonde stoelgang?
“Je ogen zijn de spiegel van je ziel, je ontlasting is de spiegel van je gezondheid.” Aan je stoelgang kun je vaak al snel zien of alles soepel in het lichaam loopt of niet. Een gezonde stoelgang onderscheidt zich op enkele vlakken van een ongezonde stoelgang.
Een gezonde ontlasting:
- is regelmatig – je poept vaak op vaste momenten op de dag;
- stinkt niet;
- verloopt moeiteloos;
- heeft een gladde s-vorm;
- hoef je niet af te vegen, want bij een gezonde stoelgang blijft er niets of nauwelijks iets aan je billen kleven;
- is bruin van kleur;
- is 2.5 tot 4.5 cm breed en kan wel 40 cm lang zijn.
Hoe hoort mijn poep eruit te zien?
Poep is er in allerlei soorten en maten. Van een harde drol tot een brijige massa. Maar wat is nu gezonde poep? Hieronder zie je de ‘Bristol stool chart’ (in een versie door Darmgezondheid.nl). Check je poep hoe gezond is je ontlasting. stinkt het, hoe vaak moet je poepen en welke kleur?
Je kunt deze stoelgangschaal bekijken als een legenda voor je stoelgang. In de schaal zijn 7 soorten stoelgang opgenomen. Niet alleen hebben ze elk hun eigen kenmerken, ze zeggen ook allemaal iets over je gezondheid.
Uitleg Bristol stoelgangschaal
Als je een blik werpt in de toiletpot wil je voornamelijk stoelgang van type 3 en 4 aantreffen (met nummer 4 voorop). Dit is hoe poep er normaal gesproken uit hoort te zien.
- types 1 en 2 wijzen op obstipatie.
Obstipatie wordt vaak veroorzaakt door een verkeerd eet- en leefpatroon. Wie voldoende beweegt, gezond en vezelrijk eet en genoeg water drinkt zal minder te maken krijgen met obstipatie.
- types 5 tot 7 wijzen op diarree.
Diarree is vaak een teken van ziekte (zoals buikgriep), een infectie, gebruik van medicijnen, overgevoeligheid voor bepaald eten of stress. Voldoende drinken is bij dunne ontlasting erg belangrijk, omdat je veel vocht verliest. Heb je vaak diarree, breng dan eens een bezoekje aan de huisarts.
Wat zegt de kleur van mijn poep?
Bruine poep
Normale poep hoort bruin te zijn. Afhankelijk van wat je eet kan het variëren van donkerbruin tot lichtbruin.
Rode poep
Als de ontlasting rood is, denk dan even na wat je hebt gegeten. Bietjes of rode kool kunnen poep een rode kleur geven. In dat geval is er niets aan de hand.
In andere gevallen kan het gaan om bloed in de ontlasting. De meest onschuldige optie is dat het veroorzaakt wordt door aambeien. Soms kan bloed ook wijzen op een ontsteking in de darmen of een poliep. In ernstige gevallen duidt het op kanker.
Hou het dus goed in de gaten en maak een afspraak met de huisarts als je het niet vertrouwt.
Lichtgeel of bleke poep
Dit is vaak geen goed teken. Het kan wijzen op een verstopping van de galwegen. Door galvloeistof kleurt je poep bruin. Zitten de galwegen verstopt, dan komt de vloeistof niet in de darmen terecht. Een mogelijke oorzaak kunnen galstenen zijn of een ontsteking van de galwegen. Ziet je ontlasting vaak bleek? Even naar de huisarts.
Zwarte poep
Donkerbruin kan, maar echt zwarte poep? Dan moet er toch een alarmbelletje afgaan. Reden om even naar de huisarts te gaan. Een mogelijke oorzaak kan een maagzweer zijn of er kan sprake zijn van bloedverlies. De oorsprong ligt vaak al aan het begin van je spijsverteringskanaal, zoals de maag of dunne darm. In de darmen wordt dit bloed met de ontlasting vermengt en krijgt het een zwarte kleur.
Zwarte poep kan ook de donkere kleur krijgen door het gebruik van ijzerpreparaten of veel ijzerrijke voeding te eten, zoals spinazie. Ook mango, bosbessen en bepaalde soorten vlees (rund en lam) kunnen je poep zwart kleuren.
Groene poep
Eet je veel spinazie, andijvie of sla? Dan kan de kleur de volgende dag wat groenig zijn. Niets om je zorgen om te maken. Heb je geen groene bladgroenten gegeten? Houd dan de ontlasting in de gaten. Het kan wijzen op een maagdarminfectie of een voedselintolerantie.
Wat zegt de geur van mijn poep?
Niet alleen de vorm, maar ook de geur van je stoelgang spreekt boekdelen. Toegegeven: naar rozenblaadjes zal het nooit ruiken. Maar in een ideale wereld valt de persoon die het toilet na jou gebruikt, niet omver van de stank. Dit gaat overigens ook op voor de geur van je winden. Als je grote boodschap naar rotte eieren of erg zurig ruikt, dan is er wat meer aan de hand met je ontlasting.
Rotte eieren-lucht bij poep
Ruikt de stoelgang naar rotte eieren? Niet goed. Het duidt er namelijk op dat er iets misgaat met je eiwitstofwisseling. Door rottingsprocessen komen dan zwavelgassen vrij en die ruik je dus. Wat een stank!
Bij een goede eiwitstofwisseling komen er aminozuren vrij. Deze worden vervolgens via het bloed naar je lever getransporteerd. Zo kan je lever nieuwe eiwitten vormen en afgeven aan je bloed. Je lichaam heeft die eiwitten nodig voor de opbouw van spierweefsel. Daarnaast worden er hier ook bloedeiwitten gevormd die een belangrijke rol spelen bij de afweer van ziekteverwekkers. Als je veel dierlijke eiwitten eet (bv. veel vlees) zal je hier sneller last van hebben. Het is dan een goed idee om meer plantaardige voeding op het menu te zetten.
Zurige geur ontlasting
Ruikt je stoelgang eerder zurig? Dan is de kans groot dat je te veel (snelle) koolhydraten eet, zoals brood, pasta en snacks. Je lichaam krijgt deze niet afgebroken waardoor de rest gaan rotten en ontbinden. Gevolg? Een slechte, zurige geur.
Hoe vaak poepen is normaal?
De ene gaat wel 2 keer op een dag naar de wc, de ander maar twee keer in de week. Wat is eigenlijk normaal? Lastig te zeggen, want onze spijsvertering is erg persoonlijk. Een vuistregel is dat het gezond is als er vaste regelmaat in je stoelgang zit en dat je ontlasting er normaal uitziet (een vaste, stevige vorm en bruin van kleur).
Als je minder dan drie keer in de week poept, is de kans wel groot dat je met verstopping te maken hebt. Maar ga je deze drie keer zonder moeite en klachten naar de wc en ziet de ontlasting er prima uit? Dan is het geen probleem. Bij vaak poepen is het een ander verhaal. Poep je meerdere keren per dag en is de ontlasting dun, dan kan dit duiden op een prikkelbare darm, glutenintolerantie of een ontsteking van de darmen.
Voor zowel obstipatie als dunne ontlasting of diarree geldt: heb je er last van en vertrouw je het niet, maak dan altijd even een afspraak met de huisarts.
