Feitelijk heeft iedereen aambeien: het zijn de zwellichamen die de anus lucht- en lekdicht afsluiten. Maar als deze zwellichamen regelmatig onder hoge druk komen te staan, loopt de druk in de bloedvaten hoog op. De aambeien kunnen dan gaan opzetten en jeuk of een branderig gevoel geven rond de anus. In de volksmond spreken we dan pas van aambeien.
Aambeien hoeven niet altijd behandeld te worden, meestal zijn ze onschuldig en gaan de klachten vanzelf weer over. Soms helpen een aantal leefstijlaanpassingen. En soms is verdere behandeling nodig. Daarover lees je verderop meer.
Ja, aambeien komen vaak voor! We praten niet graag over aambeien omdat het een vervelende kwaal is, op een vervelende plek. Maar wees getroost: het is niet zeldzaam. De helft van alle Nederlanders heeft wel eens, of zelfs heel vaak, last van aambeien. Vooral vrouwen én mensen boven de vijftig hebben vaker last van aambeien.
Je kunt aambeien hebben zonder het te weten. Je merkt het pas als je last krijgt van één of meerdere symptomen van aambeien:
- pijn en eventueel bloedverlies tijdens de stoelgang;
- zichtbare streepjes bloed op de ontlasting of het toiletpapier;
- jeuk, irritatie, branderigheid en gevoeligheid rondom de anus;
- een bultje aan de wand van de anus;
- een verzakking of uitstulping van één of meerdere aambeien. Klik hier voor een aambeien foto.
Er zijn veel manieren waarop aambeien behandeld kunnen worden. Het is verstandig om te beginnen met simpele aanpassingen en pas over te gaan op zwaardere behandelingen als de klachten niet verdwijnen. Een goede verzorging en een verandering van voeding- en leefstijl verzachten de symptomen en kunnen het natuurlijke genezingsproces ondersteunen.
Hoe kom je van je aambeien af? Sommigen mensen willen de aambeien terugduwen. Dat kan bij uitpuilende aambeien soms wel en het kan de pijn ook verlichten. Maar het zorgt er natuurlijk niet voor dat de aambeien genezen. De belangrijkste tips bij aambeien hebben te maken met leefstijl...
Allereest is het goed dat je darmen overdag worden ‘gemasseerd’ door beweging; probeer daarom veel te lopen, fietsen en te sporten. Vermijd om die reden ook lang stilzitten.
Daarnaast is de stoelgang een belangrijk item bij aambeien. De manier waarop je poept, is namelijk belangrijk om aambeien te voorkomen en te verminderen. Dit zijn de belangrijkste poepadviezen:
- probeer elke dag op dezelfde tijd naar het toilet te gaan;
- ga als je aandrang hebt, wacht niet onnodig lang;
- gebruik liever geen toiletpapier, maar spoel met water.
In de volgende alinea gaan we wat dieper in op de rol van voeding bij de behandeling van aambeien.
Voedingsadviezen kunnen helpen tegen aambeien. Gezonde voeding met voldoende vezels kan helpen tegen het verergeren van de klachten van aambeien en tegen het ontstaan van nieuwe aambeien. Voedingskeuzes hebben namelijk invloed op hoe hard de ontlasting wordt.
Verstopping door harde ontlasting en langdurig persen kunnen een oorzaak zijn van aambeien. Verstopping is te voorkomen door het eetpatroon aan te passen. Vezelrijke voeding en genoeg drinken zijn daarom belangrijk om de ontlasting niet te hard te maken. Voedingstips bij aambeien:
- eet vezelrijke voeding, zoals volkorenproducten, rauwe groenten en fruit;
- vermijd witbrood, dit is juist vezelarm;
- drink voldoende: ten minste anderhalve liter per dag. Start de dag met twee glazen lauw water op de nuchtere maag. Dit brengt de spijsvertering op gang;
- gebruik plantaardige olie bij maaltijden zoals olijfolie, tarwekiemolie of lijnzaadolie (de laatste twee kun je beter niet verhitten).
De oorzaak van aambeien heeft vaak te maken met te harde ontlasting of te hard moeten persen. De kans op het krijgen van aambeien neemt toe wanneer je:
- vaak last hebt van verstopping;
- hard perst tijdens de stoelgang;
- langdurig het toilet bezoekt;
- ouder bent dan dertig jaar;
- familieleden hebt met aambeien;
- overgewicht hebt;
- te veel zit en/of te weinig beweegt;
- zwanger bent of bent geweest; zwangerschap is een belangrijke trigger. Lees het blog over aambeien tijdens de zwangerschap.
Weet je welke van bovenstaande oorzaken bij jou voor aambeien heeft/hebben gezorgd? Dan kun je in sommige gevallen ook de aambeien proberen te voorkomen of genezen. Heb je overgewicht? Probeer dan af te vallen. Pers je te veel tijdens de stoelgang? Neem dan de voedingstips ter harte voor een betere ontlasting. Al met al kun je aambeien vaak zelf behandelen zonder dat er een operatie of ingreep aan te pas hoeft te komen.
Vaak verdwijnen aambeien vanzelf bij het veranderen van je voeding en je leefstijl. Bij aanhoudende klachten is het wel belangrijk om een arts te raadplegen.
Wil je de aambeien behandelen met een zalf of zetpil? Dat kan natuurlijk. Er zijn verschillende zalfjes zoals, aambeien-gels en zetpillen verkrijgbaar zonder recept.
Als de pijn en klachten van de aambeien niet verdwijnen, is het verstandig om voor een behandeling of advies naar de huisarts te gaan. Doe dit als:
- de klachten van aambeien binnen twee weken niet verbeteren;
- je meer dan een paar druppels bloed verliest;
- je een uitpuilende aambei hebt;
- de stoelgang verandert;
- je last krijgt van buikpijn, een opgeblazen gevoel;
- er regelmatig remsporen in je slip zitten;
- je een drukkend gevoel hebt bij aandrang zonder dat er iets komt.
In bepaalde gevallen is het mogelijk om via de arts een behandeling te ondergaan. Een operatieve verwijdering van aambeien in het ziekenhuis bijvoorbeeld.
Het is belangrijk eerst je voeding- en leefstijl aan te passen om van de aambeien af te komen. Vaak verdwijnen de klachten dan vanzelf. Gebeurt dit niet en helpen medicijnen ook niet, dan zijn er verschillende behandelingen mogelijk om aambeien te verwijderen. Voordat de ingreep start, wordt er een proctoscopie gedaan om er zeker van te zijn dat je last hebt van aambeien en om te weten in welk stadium het is. Dat betekent dat de anus wordt bekeken en onderzocht. Dit gebeurt vaak door de huisarts maar kan ook in het ziekenhuis. Vervolgens wordt in overleg een behandeling gekozen.
Het afbinden van aambeien is een veel gebruikte methode: het overtollige slijmvlies wordt afgebonden met behulp van rubberbandjes. Het slijmvlies sterft binnen zeven tot tien dagen af en het wondje geneest met een klein litteken. Het elastiekje komt vanzelf met de ontlasting naar buiten. Een verdoving is niet nodig, omdat het aambeiweefsel zelf gevoelloos is. Je kunt nog een paar dagen last hebben van bloedverlies en een vervelend gevoel in de buik.
Aambeien kunnen ook worden dichtgeschroeid. Het dichtschroeien van de adertjes onder het (ongevoelige) slijmvlies gebeurt met infrarood licht. Op deze manier wordt de bloedtoevoer naar de aambeien gestopt en slinkt de aambei.
Als aambeien worden ingespoten wordt er een irriterende vloeistof (aethoxysclerol) onder het slijmvlies gespoten. Je kunt het inspuiten ervaren als een drukkend of brandend gevoel, maar over het algemeen merk je er weinig van. De behandeling hoeft dus ook niet onder verdoving plaats te vinden.
Als gevolg van de irriterende vloeistof verkleeft het slijmvlies aan de onderlaag waardoor de aambeien verschrompelen. Het inspuiten van aambeien noemen we ook wel scleroseren van aambeien.
De inhoud op deze site is alleen bedoeld voor informatieve doeleinden en is geen vervanging van professioneel medisch advies, diagnose of behandeling. Raadpleeg altijd een zorgverlener bij persoonlijke medische problemen.
