Ieder lichaam heeft suiker nodig: in je lichaam wordt dit omgezet in energie voor warmte en spierkracht. Maar we strooien suiker op de pannenkoeken, doen een schepje suiker in de koffie en … eten producten waar suiker aan is toegevoegd. Van pizza tot koekjes en soep. Bijna overal zit suiker in.
Het resultaat: we eten zo’n 35 kilo suiker per persoon, per jaar. En dat terwijl een suikerklontje per dag voldoende is om gezond te blijven. Dat een overschot aan suiker nadelen kan hebben voor je gezondheid, is bekend. Maar het kan ook ontstekingen in het lichaam aanwakkeren en bevorderen. Dat bracht ons op de vraag: hoe werkt dit? En: is er een link tussen suiker en ontstekingen bij reuma?
Suiker als boosdoener van ontstekingen?
Een ontsteking is een reactie van je lichaam op beschadigingen of prikkels van buitenaf, zoals bacteriën, virussen of irriterende stoffen. Raakt iets ontstoken, dan probeert je lichaam zich te herstellen. Volgens verschillende onderzoeken leidt een voedingspatroon met veel suiker tot ontstekingen in het lichaam. Hoe dit precies werkt is nog onduidelijk, maar we zetten de bevindingen op een rijtje.
1. Wat we weten, is dat alle vormen van suiker een flinke insuline-aanmaak vergen. Insuline is niet alleen een hormoon dat bloedsuikers ‘wegwerkt’ naar onze cellen, het zorgt ook voor buikvet. Dit buikvet, wat zit opgehoopt in de buikholte en organen, lijkt in combinatie met bepaalde eiwitten een belangrijke veroorzaker te zijn van ontstekingen. Ontstoken buikvet speelt dan ook een belangrijke rol bij het ontstaan van obesitas-gerelateerde ziekten, bleek uit onderzoek van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC).
2. Dat suiker kan zorgen voor ontstekingen, heeft mogelijk te maken met de vorming van vrije radicalen. Dit zijn moleculen die zorgen voor een verstoring van het proces in bepaalde cellen; hoe meer vrije radicalen, hoe meer gezonde cellen hun werking niet goed kunnen doen. Dit zou voor ontstekingen kunnen zorgen.
3. In je bloed gaan suikers een reactie aan met eiwitten. Daardoor ontstaan AGE’s, een verzamelnaam voor eiwitten die onherstelbaar beschadigd zijn en kunnen zorgen voor ontstekingen (in de aderen). Je lichaam focust op dat moment op de ontstekingen die daar zijn ontstaan. Hierdoor heeft het minder tijd om zich in te zetten tegen ontstekingen die bijvoorbeeld bij reuma een rol spelen. Hierdoor kan de pijn toenemen.
De relatie tussen reuma en suiker
Reumatoïde artritis is de meest bekende vorm van reumatische aandoeningen. De ontstekingen komen bij deze vorm vaak voor in de gewrichten, maar kunnen ook voorkomen in andere organen.
Er is nog weinig bekend over het effect van voeding op reumatische klachten en ontstekingen. Gezond eten is in ieder geval belangrijk en al het voedsel dat we eten, heeft invloed op het lichaam. Als we inzoomen op suiker, lijkt dit wel klachten te kunnen verergeren en ontstekingen te kunnen bevorderen. Eerder vertelden we al dat het lichaam mogelijk minder hulp kan inschakelen tegen ontstekingen die bij reuma een rol spelen, omdat het ontstekingen elders in het lichaam moet onderdrukken. Verder onderzoek moet uitwijzen hoe groot de rol is van suiker bij het verergeren of ontstaan van ontstekingen bij reuma, want daar valt nu nog niet voldoende over te zeggen.
5 tips voor minder suiker
Wat de precieze rol is tussen suiker en ontstekingen bij reuma is dus niet duidelijk. Maar dat suiker een rol speelt en dat we te veel suiker eten, staat buiten kijf. Minder suiker (en meer gezonde voeding!) betekent vaak meer energie, gezondere tanden, een helder hoofd en mogelijk minder pijnklachten en ontstekingen.
1. Check het etiket
Hoe hoger een ingrediënt op de lijst staat, hoe meer ervan in het product zit. Let niet teveel op kreten als ‘ambachtelijk’ en ‘natuurlijk’, maar kijk naar de ingrediënten en de voedingswaarde.
2. Ken de schuilnamen
Of er suiker in een product zit, kun je terugvinden op de ingrediëntenlijst. Maar, suiker kent allerlei schuilnamen. Zet je schrap, dit zijn ze: basterdsuiker, bruine suiker, dextrose, druivensuiker, fructose, galactose, geleisuiker, glucose, glucose fructosestroop, hfcs, honing, invertsuiker, kandijsuiker, keukenstroop, kristalsuiker, lactose, maltodextrine, maltose, melassestroop, poedersuiker, rietsuiker, sacharose, sucrose, suikerstroop, vanillesuiker, vruchtensuiker en witte suiker. Wil je hier meer over weten, lees dan ook het artikel: zijn alle suikers hetzelfde?
3. Maak je eten zelf
Zelfs als je geen zoetekauw bent, eet je toch meer suiker. Het is aan bijna al ons eten toegevoegd! De oplossing: maak je eten zelf. Als je zelf een gerecht maakt, weet je zeker dat er geen suiker in je pastasaus of soep zit.
4. Bouw je suikerinname af
Zoet went, waardoor het niet gemakkelijk is om over te stappen op een leven met minder suiker. Bouw je suikerinname af in kleine stapjes en je zult merken dat je koekjes, taart en soep al snel te zoet gaat vinden. Vervang in stapjes je zoete broodbeleg, doe iets minder suiker in je koffie, eet minder suikerrijke tussendoortjes.
5. Tackel de grootste suikerbronnen
Namelijk frisdrank, snoep, sauzen en dressings en soep uit blik. Aan deze producten wordt vaak veel suiker toegevoegd. Met de nadruk op vaak, want sommige producenten zijn goed bezig en gebruiken geen suikers in hun producten.
Nieuwsgierig naar hoeveel suikerklontjes jij per dag eet? Maak de test!
